Oszczędzanie pieniędzy to temat z którym każdym na jakiś etapie życia będzie musiał się zmierzyć czy tego chce czy nie chce. Na szczęście jak wynika z raportu NBP coraz więcej Polaków dba o ten aspekt swojego życia i z roku na rok przybywa odłożonych środków czy to na wakacje czy na „czarną godzinę. Ale samo odkładanie pieniędzy to nie wszystko, bo pieniądz schowany w skarpetę, to pieniądz, który z czasem traci na wartości przez wzrost inflacji. Czy Polacy mają świadomość tego jak można wykorzystać lepiej pieniądz, który udało im się zarobić i nie wydać? Sprawdźmy co o inwestowaniu i świadomości Polaków na temat inwestowania mówi raport z badań przygotowany przez Zespół Badań Społecznych – Kantar Public.
Z ostatnich danych zaprezentowanych przez NBP na temat oszczędności Polaków (za rok 2017), można się dowiedzieć, że Polacy odłożyli 2 biliony złotych. A jak ktoś to policzył, same banknoty ważyłyby około 16 tysięcy ton! To bezsprzecznie bardzo duża kwota pieniędzy. I to jest niemal dwa razy więcej niż 8 lat wstecz!
Powstaje teraz pytanie w jakiej formie te pieniądze są przechowywane? Z danych NBP można się dowiedzieć (źródło), że:
- 2,7% – akcje spółek giełdowych,
- ok. 6% – to ubezpieczenia na życie,
- 6,7% – fundusze inwestycyjne,
- 9% – gotówka,
- 10% – OFE,
- 15% – lokaty,
- 17,6% – udziały w firmach, które nie są notowane na giełdzie,
- 22,6% – nieoprocentowane konta bankowe.
Teraz przejdźmy do badań zleconych przez UOKiK na temat inwestycji Polaków. Co możemy się z nich dowiedzieć?
Znajomość usług i produktów finansowych wśród Polaków
Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie jakie produkty/usługi finansowe znają Polacy.
Z badania przeprowadzonego przez Kantar Public można dowiedzieć się, że 93% Polaków zna konto oszczędnościowo-rozliczeniowe (ROR). Jednak z tą uwagą, że 9% nie rozumie ich działania. A w ramach ciekawostki, jak podaje „Dziennik Gazeta Prawna” (źródło), za Bankiem Światowym, w 2018 roku blisko 87% Polaków (w wieku 15+) posiadało konto bankowo. W skali światowej daje nam to miejsce w okolicach 50 pozycji. Natomiast średnia dla krajów zamożnych, do których zalicza nas Bank Światowy wynosi – 94%.
Drugim produktem na liście jest konto oszczędnościowe z rozpoznawalnością na poziomie 88%. W tej grupie znajduję się 17% osób, które nie znają mechanizmów stojących za działaniem takiego konta.
Ostatnim produktem finansowym na podium jest polisa ubezpieczeniowa z 83% (odpowiednio 62% i 21%).
Z innych interesujących danych, jakie można dostrzec na powyższym wykresie:
- Obligacje skarbowe pomimo dużej rozpoznawalności, wciąż są zagadką dla wielu Polaków, którzy o nich słyszeli, ale nie rozumieja na czym one polegają;
- Inwestycje na rynku Forex i opcje binarne są dla większości Polaków tematem, o którym nie słyszeli. A nawet wśród tych, którzy je znają to i tak przeważająca większość osób nie wie na czym one polegają.
Gdzie Polacy inwestują swoje pieniądze?
W raporcie z badania przeprowadzonego przez firmę Kantar Public, możemy się dowiedzieć, że produktem finansowym, który cieszy się największą popularnością wśród Polaków jest konto oszczędnościowo-rozliczeniowe czyli ROR. Pod koniec 2018 roku łącznie 76% badanych zadeklarowało, że posiada taki rachunek w banku (74%), lub posiadało w przeszłości (2%). W porównaniu z rokiem 2015 jest to liczba niemalże identyczna.
Na drugim miejscu wśród preferencji Polaków co do wyboru formy inwestowania swoich oszczędności jest polisa ubezpieczeniowa na życie – 22% ankietowanych stwierdziło, że posiada taką polisę, a 3%, że miało ją w przeszłości.
Podium popularności inwestowania pieniędzy zamyka konto oszczędnościowe. W czasie badania posiadało je 19% Polaków, a 4% z nich inwestowało w takiej formie swojej pieniądze w przeszłości.
Na dalszych lokatach możemy znaleźć:
- Lokaty bankowe – 13% (9% + 4%);
- Fundusze inwestycyjne – 8% (7% + 1%);
- Inwestycje na rynku Forex – 6% (5% + 1%);
- Obligacje skarbowe – 6% (4% + 2%).
Patrząc na te wyniki można zauważyć, że Polacy przy wyborze produktu inwestycyjnego lub finansowego kierują się przede wszystkim by był on prosty w obsłudze, bezpieczny. A to wszystko pomimo, tego że profity z takich form inwestowania mogą być słabo oprocentowane, a zyski z nich zjadane przez rosnącą inflację.
Jeżeli produkty finansowe to jakie?
Wśród badanych (próba 301 osób), którzy deklarowali inwestowanie w produkty inwestycyjne, największą popularnością cieszyły się fundusze inwestycyjne – 54%, a następnie ubezpieczenie z funduszem kapitałowym (UFK) – 35%. Na trzeciem miejscu ex-aequo znalazły się lokaty strukturyzowane (o których Michał Szafrański pisze: „Struktura to nie lokata bankowa. To inwestycja, w której szanse na zysk są tak prawdopodobne, jak wypadnięcie orzełka przy rzucie monetą.” ) oraz obligacje skarbowe – 14%. Natomiast na drugim biegunie znalazły się inwestycje na rynkach Forex – 3%.
Więcej danych na temat inwestowania Polaków i ich podejścia do ryzyka można znaleźć w raporcie na stronie UOKiK-u.
Źródła grafik: https://www.uokik.gov.pl/download.php?plik=23748